🧨 Zmiany Polityczne I Gospodarcze Po 1989
Historia Polski 1945-1989. Po wojnie znaczenie socjalistów i komunistów w rządzie polskim wzrastało coraz bardziej. W wyborach ustawodawczych z 1947 r. koalicja dwóch głównych partii zdobyła ponad 85% głosów. Począwszy od września 1948 r. Polska Partia Robotnicza wykluczyła tysiące rzekomych « komunistów nacjonalistów ».
Na podstawie diagramów powyżej omów zmiany struktury zatrudnienia w Polsce po 1989 roku. Na podstawie danych zawartych w tabeli poniżej porównaj strukturę zatrudnienia ludności Polski z innymi krajami – zarówno z zachodu, jak i ze wschodu Europy, ze szczególnym uwzględnieniem naszych sąsiadów.
Po ponad 30 latach od zakończenia obrad Okrągłego Stołu oceny społecznych skutków transformacji są lepsze niż kiedykolwiek wcześniej. Obecnie ponad dwie trzecie badanych (68%) twierdzi, że zmiany, jakie zaszły w Polsce od roku 1989, przyniosły ludziom więcej korzyści niż strat, z czego 8%
Mao Zedong odbywał służbę wojskową, jednak później wrócił do nauki. Po próbowaniu edukacji w kilku różnych miejscach zdecydował się uczyć samodzielnie, czytając dużo dzieł na temat liberalizmu klasycznego. Interesował się również dziełami filozofów czy naukowców z Zachodu, uważając się za intelektualistę.
Stosunki polsko-rosyjskie po 1989 roku. poleca 85% 807 głosów. Treść Grafika. Filmy. Komentarze. Oto najważniejsze wydarzenia ostatnich 13 lat w stosunkach polsko-rosyjskich: W 1985 roku po śmierci Czernienki, sekretarzem Generalnym KC KPZR został Michaił Gorbaczow, który wprowadził pierestrojkę (przebudowa) i glasnost’ (jawność).
Mają one za zadanie nie tylko dostarczać mieszkań, ale także zarządzać nimi w sposób efektywny i z korzyścią dla swoich członków. Celem niniejszej pracy podyplomowej jest dogłębna analiza i ocena funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowej, uwzględniając zarówno aspekty finansowe, jak i organizacyjne, komunikacyjne oraz społeczne.
Zmiany przyniosły wydarzenia z 7 grudnia 1941 r. Wojska japońskie zaatakowały amerykańska bazę w Pearl Harrbor. Stany Zjednoczone przystąpiły do II wojny światowej po stronie państw alianckich. 1 stycznia 1942 r. została podpisana Karta Narodów Zjednoczonych w Waszyngtonie.
Zapowiedział wtedy najbardziej doniosłą reformę 8 lat rządów PO - zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn oraz podwyższenie go do 67 lat. Zapowiedział też inne zasadnicze zmiany
3. Zmiany na mapie politycznej świata kształtowanie się mapy politycznej świata do 1989 r. komputer z następstwa przemian społeczno-ustrojowych po 1989 ekonomiczner. państwa powstałe w Europie po 1989 r. ustroje polityczne na świecie analizuje kształtowanie się mapypolitycznejświata do 1989r.
Polski październik 1956, nazywany także odwilżą październikową lub gomułkowską był okresem liberalizacji ustroju i ograniczenia komunistycznego terroru w Polsce. Jednak już od 1957 r. następuje powolny odwrót od reform październikowych. Początkowo popularny w społeczeństwie Gomułka po masakrze na Wybrzeżu w 1970 r. został ostatecznie odsunięty od rządów i odszedł w
W 1953 roku umarł Stalin.Trzy lata po śmierci wodza nowe władze ZSRR potępiły jego metody i wprowadziły łagodniejsze kary.Komuniści zaprzestali masowych aresztowań,wielu więźniów politycznych uwolniono.W niektórych dziedzinach ograniczyli również zależność Polski od Związku Radzieckiego.W państwie nadal panowała jednak dyktatura partii komunistycznej.Aż do upadku
Karmal po objęciu władzy ogłosił amnestię, w wyniku której na wolność wypuszczono więźniów dwóch poprzednich rządów. Obiecał utworzenie rządu koalicyjnego, który nie będzie zwolennikiem socjalistycznego modelu państwa, podkreślając przy tym, że wynegocjuje wsparcie polityczne, militarne i gospodarcze z ZSRR. Trzema
2Yn5ItH. Charakterystyka sytuacji międzynarodowej Polski w 1989 roku. Rok 1989 był przełomowy dla Polski pod bardzo wielu względami. Dotyczy to w równej mierze polityki wewnętrznej, w której do głosu doszły siły opozycyjne i został skonstruowany pierwszy demokratyczny rząd pod przywództwem Tadeusza Mazowieckiego jako premiera, jak i polityki zewnętrznej. Nastąpiło uniezależnienie państwa polskiego od ZSRR, co rodziło bardzo poważne konsekwencje polityczne ? Polska zyskała możliwość samodzielnego kształtowania swojej polityki wewnętrznej i zewnętrznej ? jak i gospodarcze ? zerwaniu uległy stare więzy gospodarcze powstałe w wyniku powiązań w ramach Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. RWPG została rozwiązana formalnie w 1991 roku, ale faktycznie już wcześniej polska gospodarka straciła ogromny rynek zbytu, jakim było ZSRR. Polska niemal natychmiastowo wkonała zwrot w kierunku państw Zachodu. Te jednak traktowały nasz kraj z rezerwą, wciąż bojąc się reakcji ZSRR, a potem Rosji, która mogłaby przeciwstawić się rozszerzaniem zachodniej strefy wpływów. Nikt nie chciał drugiej zimnej wojny, więc Polska musiała radzić sobie sama w trudnych, pierwszych latach niepodległości. Najpilniejszymi problemami, przed którymi stanęła młoda III Rzeczpospolita Polska były: - uregulowanie stosunków z ZSRR, w szczególności doprowadzenie do wycofania wojsk radzieckich z terytorium Polski - unormowanie relacji z sąsiadami Polski. Sytuację komplikował fakt, że w 1989 roku Polska sąsiadowała z trzema państwami: NRD, ZSRR i Czechosłowacją. W 1993 nie było już na mapie świata żadnego z tych państw, a Polska sąsiadowała już z siedmioma pastwami: Rosją, Litwą, Białorusią, Ukrainą, Słowacją, Czechami i Niemcami. Szczególnie ważne były rozmowy z Niemcami i ZSRR (Rosją) - Nawiązanie przyjaznych stosunków z państwami zachodnimi i zasygnalizowanie chęci integracji ze strukturami atlantyckimi 1989-1992 Polska polityka zagraniczna w tych latach była kierowana przez ministra spraw zagranicznych Krzysztofa Skubiszewskiego. Minister, nazywany ?Leszkiem Balcerowiczem polskiej dyplomacji?, wylansował i wcielił w życie koncepcję dwutorowości wobe państw byłego ZSRR. Przy jednoczesnym wsparciu ruchów niepodległościowych na Litwie, Ukrainie i Białorusi, Polska starała się zachować mozliwie poprawne stosunki z Moskwą. Polityka taka okazała się skuteczna ? za naszą wschodnią granicą powstały cztery nowe, niepodległe państwa, a negocjacje w sprawie wyprowadzenia wojsk rosyjskich z Polski zakończyły się pełnym sukcesem strony polskiej w 1992 roku. Jednocześnie Polska nawiązała przyjazne stosunki ze swoimi sąsiadami, czego wyrazem były Traktatu o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy. Traktat taki został podpisany w 1991 z Niemcami, a w 1992 z Rosją. Najpóźniej, bo dopiero w 1994 podpisano taki traktat z Litwą. 1992-1999 Po unormowaniu naszych stosunków z Rosją i innymi byłymi republikami radzieckimi, priorytetem dla naszej polityki zagranicznej stały się negocjacje w sprawie integracji naszego kraju ze strukturami atlantyckimi ? głównie NATO i UE. Początkowa rezerwa, z którą traktowały nasz kraj państwa zachodu ustępowała wraz z dalszym słabnięciem pozycji Rosji na arenie międznarodowej. Kiedy zaś nasze starania o udział w Sojuszu Pólnocnoatlantyckim poparły oficjalnie Niemcy i USA, akcesja stała się tylko kwestią czasu. W 1997 roku rozpoczęto rokowania akcesyjne, a uroczyste przyjęcie do NATO Polski, Czech i Węgier odbyło się 12 marca 1999 (uwaga: w tym roku [2009] mija więc dziesiata rocznica tego wydarzenia). Data ta stała się kolejnym, obok 1989 roku, symbolem uniezależnienia się Polski od wpływów Moskwy. Jednocześnie Polska dążyła do integracji z Unią Europejską. Co do jej potrzeby panował w Polsce powszechny consensus polityczny, co bardzo ułatwiało prowadzenie negocjacji. Rozpoczęły się one już w 1990 roku, a już w 1991 Polska podpisała Układ Europejski, czyli dokument potwierdzający chęć integracji ze strukturami Wspólnot Europejskich i zapoczątkowujący współpracę. Wszedł on w zycie w 1994 roku. W 1997 w Luksemburgu zapadła decyzja o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych. 1999-2004 Właśnie stosunki z Unią Europejską wypełniły kolejne pięć lat naszej polityki zagranicznej. Polsce stosunkowo szybko udało się zamknąć wszystkie rozdziały negocjacji akcesyjnych, co nastąpiło już w 2002 roku. Otworzyło to drzwi do podpisania traktatu akcesyjnego. Wcześniej musiały go jdnak ratyfikowac wszystkie kraje członkowskie Unii, a także musiał zostać zaakceptowany w ogólnopolskim referendum. Wszystkie te warunki zostały spełnione. Polska podpisała więc traktat akcesyjny 16 kwietnia 2003 roku w Atenach. 1 maja 2004 roku, Polska wraz z 9 innymi państwami stała się pełnoprawnym członkiem UE. 2004-obecnie Obecnie priorytetem polskiej polityki zagranicznej stało się umocnienie naszej pozycji w strukturach Unii Europejskiej oraz rozwijanie przyjaznych stosunków z państwami regionu. W 2008 roku Polska przystąpiła do Układu z Schengen. Granice wewnątrzunijne z niemcami, Czechami, Słowacją i Litwą zostały więc otwarte. Podstawowe kierunki polskiej polityki zagranicznej pozostają więc niezmienione od 1989 roku. Problemy i wyzwania polskiej polityki zagranicznej Do 2004 roku cele naszej polityki zewnętrznej były dość jasne i oczywiste: priorytetem pozostawała integracja ze strukturami atlantyckimi. Natomiast po 1 maja 2004 Polska musiała stanąc przed nowymi wyzwaniami i problemami. Najważniejszym jest umacnianie naszej pozycji w organizacjach międzynarodowych ? głownie NATO i UE. To dlatego zaangażowaliśmy się w NATO-wską interwencję w Afganistanie w 2001 roku. Realizując tradycyjny, proamerykański nurt naszej polityki wzięliśmy udział, w latach 2003-2008 w misji irackiej, pod przewodnictwem Stanów Zjednoczonych. Po 2004 roku jednak został utracony consensus wewnętrzny dotyczący polityki zagranicznej. W latach 2005-2007 nastąpiło nawet zaostrzenie stosunków z Rosją i Niemcami. Obecnie zaś, polityka zewnętrzna naszego kraju jest paraliżowana przez rozbicie władzy wykonawczej na dwa ośrodki: rządowy i prezydencki, które maja różne, czasami nawet przeciwstawne, koncepcje prowadzenia polityki zagranicznej. Odbija się to negatywnie na skuteczności i efketywności tej polityki. Ważne daty: 1989 ? Polska odzyskuje suwerennośc 1991 ? Polska podpisuje Układ Europejski 1992 ? wojska rosyjskie opuszczają Polskę 1999 ? Polska wstepuje do NATO 2004 ? Polska wstępuję do UE Polecane książki: R. Kuźniar, Droga do wolności. Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej, Warszawa 2008 R. Kuźniar, K. Szczepanik, Polityka zagraniczna RP 1989-2002, Warszawa 2002 Przydatne linki: Polska w strefie Schengen Polska polityka zagraniczna na stronach rządowych. Testy sprawdzające wiedzę z WOS-u Autor: Bartosz Wasilewski
Przemiany polityczne drugiej połowy lat 80. XX wieku, których istotnym przejawem były obrady tzw. okrągłego stołu doprowadziły do bardzo wielu zmian w Polsce dotyczących sfery politycznej, gospodarczej i społecznej. Rok 1989 stał się swoistym symbolem, który pozwala na rozdzielanie najnowszej historii Polski na czas przed 1989 r. i czas po 1989 r. Warto zaznaczyć, że po 1989 zaczyna się nazywać Polskę pojęciem III Rzeczpospolitej (dochodzi także do oficjalnej zmiany nazwy na Rzeczpospolita Polska), co ma na celu nawiązanie do kontynuacji spuścizny niepodległej II Rzeczpospolitej, funkcjonującej w dwudziestoleciu międzywojennym (od odzyskania niepodległości w 1918 r. do momentu kapitulacji w 1939 r.). W ten pojęciowy sposób zrywa się z długoletnią Polską Rzeczpospolitą Ludową – jej ustrojem politycznym, socjalistyczną, centralnie sterowaną gospodarką oraz całkowitym uzależnieniem politycznym od Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. W ciągu kilku lat po obradach okrągłego stołu w 1989 r. doszło do daleko idących zmian – należy przede wszystkim podkreślić, iż doszło do pokojowego przemieszczenia władzy od rządzącej przez ponad 40 lat Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej do ugrupowań opozycyjnych. Zmiany polityczne wynikały z konieczności podjęcia szybkich działań w sferze gospodarczej, ponieważ centralnie planowana gospodarka Polski pod koniec lat 80. doprowadziła kraj na skraj gospodarczej zapaści. Rzeczpospolita Polska po roku 1989 to nowy organizm polityczny, zupełnie nowa jakość, targana jednak ogromnymi sprzecznościami wewnętrznymi (co przejawiało się w znacznym skłóceniu ugrupowań PRL-owskiej opozycji), problemami gospodarczymi (bezprecedensowym dążeniem do przejścia z gospodarki centralnie planowanej do gospodarki wolnorynkowej) i społecznymi ( ujawnione kilkunastoprocentowe bezrobocie, kontrowersyjne kwestie rozliczania przeszłości komunistycznej). Należy podkreślić, iż rok 1989 r. i związane z nim przemiany gospodarcze i polityczne miały tak istotne znaczenie, iż nawet obecnie – po upływie ponad 20 lat – jest on pewnym jasnym punktem na historycznej osi kraju. Rok ten umożliwił obecny rozwój kraju i możliwość patrzenia w przyszłość z perspektywy suwerennych, kapitalistycznych krajów Unii Europejskiej. Polecamy również: Transformacja gospodarcza w Polsce po 1989 - proces, skutki Sytuacja gospodarcza Polski (bardzo wysoka inflacja, znaczny deficyt budżetowy – gospodarka na skraju zapaści) pod koniec lat 80. XX wieku wymagała bardzo szybkich i zdecydowanych ruchów. Była tego świadoma władza PRL, stąd też w trakcie obrad Okrągłego Stołu w 1989 r. znaczną wagę przywiązano do... Więcej » Transformacja ustrojowa w Polsce po 1989 - WOS Pierwsze lata po 1989 r. obfitowały w wiele wydarzeń, które doprowadziły do radykalnych zmian w systemie społecznym, gospodarczym i instytucjonalnym Polski. Kluczowe znaczenie miały zmiany ustrojowe, które następnie umożliwiły przeobrażenia także w sferze gospodarczej. Więcej »
Download Free PDFDownload Free PDFMichał SnarskiThis PaperA short summary of this paper37 Full PDFs related to this paper
U schyłku lat osiemdziesiątych XX wieku w Polsce nastąpiły znaczące przeobrażenia. W dniu 4 czerwca 1989 roku odbyły się obrady Okrągłego Stołu,w wyniku których doszło do przeprowadzenia pierwszych i po części wolnych wyborów. Wybory te przyniosły sukces opozycji, którą reprezentował Komitet Obywatelski,będący tworem "Solidarności". Opozycja znalazła się w posiadaniu wszystkich z 35% możliwych mandatów w tzw. Sejmie Kontraktowym,a także 99 ze 100 miejsc w Senacie. Stanowisko premiera w nowym rządzie objął Tadeusz Mazowiecki, zaś ministra finansów - Leszek BalcerowiczJuż na samym początku doszło do ustalenia programu odbudowy Polski i jej gospodarki, który wszedł w życie wraz z dniem 1 stycznia 1990 roku. Po pewnym czasie przyjęła się nazwa tego planu , która brzmiała : Plan cel polegał na ustabilizowaniu sytuacji ekonomicznej i zmianie systemu gospodarczego w związku z tym wprowadzono szereg różnych ograniczeń i wyznaczono sobie przeróżne zadania, które początkowo wydawały się niemożliwe do programie stabilizacji widziano sposób na przywrócenie równowagi gospodarczej oraz opanowanie hiperinflacji. ( Hiperinflacją nazywamy bardzo wysoką inflację - ponad 150% w skali roku, wywołaną przez totalne załamanie systemu finansowego państwa i olbrzymi deficyt budżetowy finansowany przez dodrukowanie pieniędzy). To właśnie w wyniku hiperinflacji pojawiły się monety o nominale np. dwudziestu tysięcy tegoż programu wiązała się z wielkimi początku zdecydowano się na zaostrzenie polityki budżetowej - wzmocnienie dyscypliny negocjacji znacznie większych dochodów. Doszło także do zwiększenia oprocentowania kredytów (taki krok został źle odebrany przez polskie społeczeństwo). Pojawiły się dążenia do ustabilizowania kursu dolara wobec złotówki. Uwolniono ceny przeważającej części towarów. Kontroli ze strony rządu podlegały tylko ceny energii elektrycznej, węgla, gazu oraz biletów transportu - PKP i zmian systemowych podejmował trochę inne problemy..Nizwykle istotne znaczenie miał proces prywatyzacji, którego celem była zmiana struktury własności. Polegało to na sprzedaży dóbr należących do państwa prywatnym właścicielom. Zapadło też postanowienie o utworzeniu rynku pracy, w którym o poziomie zatrudnienia i wysokości zarobków będzie kierowany przez popyt, a nie jest wynikiem odgórnych zarządzeń (jak było do tej pory). Aby"otworzyć" państwo polskie na inne kraje zdecydowano się na liberalizację ceł. Nie zapominano także o znaczeniu dyplomacji, toteż zabiegano o poprawę stosunków z innymi krajami. Miało to poprawić mentalność polskiego społeczeństwa. Wprowadzono swobodę w ustalaniu cen, jak również zlikwidowano reglamentację (polegającą na ograniczaniu wolnego obrotu określonymi dobrami, albo towarami wynikającego z ich niedostatecznej ilości; ludziom na ogół kojarzy się to z "kartkami" na produkty spożywcze) pewnych towarów. Dokonano też zasadniczych zmian w dziedzinie bankowościRealizacja tych postanowień wpłynęła na istotną zmianę położenia Polski. Dzięki tym działaniom powróciła równowaga na rynku towarów, nastąpiło poważne zwiększenie liczby prywatnych przedsiębiorstw, w znacznym stopniu zahamowano inflację, a ponadto budżet państwa uległ się także otwarcie warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych, co spowodowało przywrócenie państwu rynku papierów wartościowych, a więc dodatkowej możliwość państwa polskiego uległa znacznej poprawie. Dążono do wzmocnienia państwa nie tylko na polu gospodarczym, ale też starano się zapewnić mu bezpieczeństwo oraz dobre relacje międzynarodowe. Pierwszy krok, w realizacji tych zamierzeń, miał polegać na przyłączeniu się do NATO. Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, potocznie nazywana Paktem Północnoatlantyckim jest organizacją polityczno-wojskową, która powstała w 1949 roku i ma za zadanie bronić państwa członkowskie. Polska została zaproszona do członkostwa w 1997 roku, a pełnym członkiem została po upływie dwóch zadanie wiązało się z włączeniem Polski w struktury Unii Europejskiej. Po niezwykle długich staraniach, które rozpoczęły się w 1994 roku, ostatecznie - po dziesięciu latach-uzyskaliśmy statut już pełnoprawnego członka uwagi jest także wskazanie na osoby, które rządziły i rządzą naszym krajem. Do 1995 roku-po upływie pięcioletniej kadencji-prezydentem Polski był Lech Wałęsa- wcześniejszy działacz "Solidarności". Następnie aż przez okres 10 lat głową państwa, tj. Rzeczypospolitej Polskiej był Aleksander Kwaśniewski. W 2005 roku społeczeństwo polskie dokonało wyboru nowego prezydenta naszego kraju, którym jest Lech Kaczyński, były prezydent stolicy Polski. W ciągu drugiego pięciolecia rządów Kwaśniewskiego rząd polski był zdominowany przez Sojusz Lewicy Demokratycznej (SLD). Obecnie większość miejsc w sejmie otrzymała partia prawicowa, jaką jest Prawo i Sprawiedliwość (PiS).Począwszy od pamiętnego 1989 roku w Polsce dokonało się wiele zmian. Prawdą jest, że sytuacja naszego kraju nie jest zadowalająca - borykamy się z ogromnym deficytem budżetowym. Zaś poważną wadę i zagrożenie stanowi w naszym systemie wszechobecna korupcja. Pomimo tego, iż w dalszym ciągu odczuwamy niedosyt wywołany rozmaitymi aferami, czy też nie całkiem sprawiedliwym prawem, to jednak trzeba przyznać, że i tak sytuacja jest o wiele lepsza od tej panującej w poprzedniej rzeczywistości bardzo wyraźny sposób widać wzrost postępu technicznego na polskim rynku. Najnowocześniejsze urządzenia ukazują się w porównywalnym tempie, jak na zachodzie. Można więc dokonywać zakupu produktów zza granicy i nie zagrażają nam puste półki w sklepach. Także produkty spożywcze są łatwo dostępnym towarem dla wszystkich Polaków. Dysponujemy też o wiele większą wolnością słowa i lepszymi warunkami życia. Sporadzycznie pojawiają się narzekania, ale i tak mamy powody do bycia zadowolonym z przemian, jakie dokonały się po 1989 roku. Przemiany polityczne, gospodarcze i społeczne w Polsce po 1989 roku Koniec lat osiemdziesiątych XX wieku przyniósł Polsce ogromne zmiany. 4 czerwca 1989 roku odbyły się obrady Okrągłego Stołu. W ich wyniku odbyły się pierwsze, częściowo wolne wybory. Wygrała je opozycja, która była reprezentowana prze... Agencje prasowe w Polsce TYPY I SPECJALIZACJA AGENCJ PRASOWYCHW oficjalnych nazwach agencji występują 3 terminy charakterystyczne dla tego typu instytucji:- agencja telegraficzna- dla agencji założonych w XIX wieku lub na początku XX, jak na przykł... Wydarzenie polityczne w PRL ODWILŻ I WALKA O WŁADZĘ WEWNĄTRZ PZPRTzw. odwilż nazywamy procesem destalinizacji Polski, który rozpoczął się w 1954r. Odwilż, dlatego, że można powiedzieć, że ociepliły się atmosfery życia publicznego, ludzie mieli coraz więk... Wolność a wolny rynek - 15 lat przemian gospodarczych w Polsce POCZĄTKIEM MONUMENTALNYCH PRZEMIAN W POLSKIEJ GOSPODARCE BYŁ PLAN BALCEROWICZA. BYŁ TO PROGRAM REALIZACJI PROCESU TRANSFORMACJI POLSKIEJ GOSPODARKI OPUBLIKOWANY W 1989 ROKU, A W NASTĘPNYCH LATACH REALIZOWANY, ZWANY TAK OD NAZWISKA ÓWCZESNE... Porównanie sytuacji na rynku pracy w Polsce i UE Spis treści:1. Wstęp2. Sytuacja na polskim rynku pracy:a. Aktywność ekonomiczna ludności;b. Struktura zatrudnienia;c. Bezrobocie;3. Sytuacja na rynkach pracy w wybranych krajach UE:a. Aktywność eko...
Najważniejsze po 1989 roku były głębokie reformy ekonomiczne. Przede wszystkim zniesiono system nakazowo-rozdzielczy, wprowadzono zasady wolnorynkowe, rozpoczęto także prywatyzację państwowych zakładów. Zarówno w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, jak i Jana Krzysztofa Bieleckiego (powołanego 4 stycznia 1991 roku) tekę wiceministra i ministra finansów objął ekonomista Leszek Balcerowicz. Za cel postawił sobie „zastąpienie życia udawanego – życiem udanym”. Kontynuował on rozpoczęte reformy, mimo iż spotykały się z krytyką społeczeństwa. Swój plan przedstawił już w październiku 1989 roku (plan Balcerowicza). 27 grudnia 1989 roku wprowadzono dziesięć ustaw gospodarczych będących ekonomiczną konstytucją Polski. Pragnął radykalnie zreformować zrujnowaną gospodarkę – nienowoczesny przemysł, przestarzałą infrastrukturę i niekonkurencyjne rolnictwo. Głównym zadaniem Balcerowicza było powstrzymanie hiperinflacji, ustabilizowanie wartości złotego (ograniczenie podaży pieniądza, zniesienie dotacji i subwencji, wprowadzenie realnych stóp procentowych od kredytów, ograniczenie budżetów przedsiębiorstw państwowych, wzmocnienie niezależności banków i NBP. Dzięki zaufaniu zagranicznych instytucji finansowych udało mu się zredukować polski dług zagraniczny i otrzymać nowe pożyczki. Nowy minister usunął również monopol państwa na handel zagraniczny, co spowodowało zapełnienie się sklepowych półek. 16 kwietnia 1991 roku powstała Giełda Papierów Wartościowych, która przypieczętowała przejście do gospodarki rynkowej i była podstawowym wskaźnikiem kondycji gospodarczej kraju. W ramach reform zmieniono system podatkowy – wprowadzono podatek dochodowy od osób fizycznych, a następnie podatek od towarów i usług (VAT) od 5 lipca 1993 roku. Z jednej strony ułatwiło to modernizacyjne procesy, z drugiej – nowe podatki – zahamowały rozwój prywatnej przedsiębiorczości. Państwowe zakłady zmuszono do restrukturyzacji i modernizacji (popiwek – podatek od ponadnormatywnych wynagrodzeń). Wiele z nich zanim pozyskało nowych inwestorów – upadło. Wielka prywatyzacja budziła wiele protestów – często lepiej prosperujące zakłady trafiały w ręce „kolesi” czy partyjnych współpracowników. Mniej emocji budziła „mała prywatyzacja” - przejście sklepów i zakładów usługowych w ręce prywatne. Przeciwko „terapii szokowej” rządów Mazowieckiego coraz liczniej występowały związki zawodowe w tym „Solidarność”. Nie doceniano globalnych zmian, natomiast głęboko odczuwano koszty społeczne reform. Niezrozumienie dla reform odbiło się na skali poparcia dla rządzących. Dochód narodowy zaczął rosnąć dopiero od 1992 roku i wzrost ten utrzymywał się na wysokim poziomie, dzięki czemu Polska nazywana była „tygrysem Europy Wschodniej”. W końcu 1992 roku ponad połowę dochodu narodowego wytwarzały zakłady prywatne (złożyło się na to uwłaszczanie nomenklatury od jesieni 1988 roku – przekazywaniu państwowych firm na własność ich kierownikom czy dyrektorom). W wolnorynkowych warunkach problemem okazało się ukryte w latach wcześniejszych bezrobocie. W roku 1991 roku wskaźnik bezrobocia wynosił 12,2%, by w kolejnych latach nieco się obniżyć. Wzrost nastąpił po 2000 roku by w 2004 roku wynieść 19%. W kolejnych latach wskaźnik ten ponownie zaczął spadać. W październiku 2011 roku wskaźnik ten wyniósł 11,8%. Po 1989 roku sprywatyzowano także media. Obok dawnych tytułów czy stacji telewizyjnych zaczęły się pojawiać nowe – komercyjne, które istotnie wpływały na opinię publiczną. Na straży samodzielności i niezależności mediów stanęła powołana w 1993 roku Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Na zmianach zyskała także kultura wysoka. Od połowy lat 90. zaczęły powstawać nowe ośrodki takie jak: Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie, Muzeum Powstania Warszawskiego, Opera i Operetka w Krakowie, Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, Centrum Kopernik w Warszawie. Coraz liczniejszą publikę ściągały prywatne teatry. Swobody obywatelskie spowodowały, że masowo zaczęły się rozwijać organizacje pozarządowe, które obok publicznych środków pozwalały na wspieranie ważnych inicjatyw kulturalnych, obywatelskich czy charytatywnych (największa akcja charytatywna – Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy). Wśród gałęzi gospodarki, których kształt zmienił się po 1989 roku na uwagę zasługuje górnictwo. Z czasem zamykano nierentowne kopalnie (głównie węgla kamiennego i siaki), modernizowane były kopalnie miedzi i węgla brunatnego. Z 400 tysięcy osób pracujących w 1988 roku w tej gałęzi gospodarki pozostało około 100 tysięcy. O ile zmniejszyło się znaczenie rolnictwa (wytwarza ok. 3% PKB), to wzrosła rola usług i drobnego przemysłu przetwórczego. Na stopniową modernizację rolnictwa wpływ mają przede wszystkim dopłaty do produkcji rolniczej z Unii Europejskiej. Najgorsza sytuacja była udziałem dawnych pracowników Państwowych Gospodarstw Rolnych, którzy nie potrafili odnaleźć się w nowych czasach często cierpiąc nędzę i ulegając nałogom. Na większą skalę rozwinął się przemysł przetwórczy, wzrastały też inwestycje w przemyśle motoryzacyjnym, elektronicznym i informatycznym. Przede wszystkim w inwestycjach dominowały wielkie firmy europejskie czy światowe koncerny. Główne inwestycje powstawały w wielkich miastach, przy granicy z Niemcami, a także w specjalnych strefach ekonomicznych. Najszybciej po 1989 roku rozwijał się sektor usług, co znacznie zbliżyło III RP do państw zachodnich. W 2005 roku udział usług w wytwarzaniu PKB wyniósł 65%. Usługi stanowią najbardziej znaczący sektor ekonomiczny we współczesnych gospodarkach, a ich ranga wciąż wzrasta. Są zarówno czynnikiem wzrostu gospodarczego, jak i zapewniają społeczeństwom wysoki standard życia oraz bezpieczeństwo socjalne. Do rozwoju gospodarki przyczyniają się bezpośrednio, gdyż stanowią rosnący składnik produktu krajowego brutto (w krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej udział sektora usług w PKB znacznie przekroczył 70%), oraz pośrednio, wpływając na wzrost produktywności pozostałych sektorów. Największą rolę odgrywa mała przedsiębiorczość, istotny jest także wpływ wielkich firm usługowych (logistyka, magazyny). Rozwój nowych centrów badawczo-rozwojowych hamują wciąż bardzo niewielkie w porównaniu z Zachodem inwestycje na naukę. Coraz większą rolę odgrywają w III RP instytucje finansowe i bankowe. Rozwój w tej sferze jest jednak możliwy dzięki kapitałowi zagranicznemu. Wzrost aspiracji edukacyjnych spowodował szybki rozwój szkolnictwa, przede wszystkim szkół wyższych. Obok uczelni publicznych zaczęło powstawać wiele uczelni prywatnych. Wskaźnik liczby studentów należy do najwyższych w skali Europy i świata. Wzrósł także poziom kształcenia na poziomie średnim i podstawowym. Od 1 września 1999 roku funkcjonuje ustawa, która zreformowała szkolnictwo – wprowadzając sześcioletnie szkoły podstawowe, trzyletnie gimnazja oraz trzyletnie licea profilowane lub dwuletnie szkoły i licea zawodowe. Wciąż nie jest zadowalający stan ochrony środowiska w Polsce, a także inwestycje w infrastrukturę transportową – budowę autostrad i nowoczesnej kolei. Nadzieję na poprawę przyniosła decyzja UEFA o przyznaniu Polsce i Ukrainie prawa do organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 roku. I rzeczywiście dzięki zaangażowaniu władz, a także pomocy z Unii Europejskiej do 2012 roku otwarto wiele nowych odcinków autostrad oraz cztery nowoczesne stadiony w Warszawie (Stadion Narodowy), Gdańsku, Wrocławiu i Poznaniu, zaś organizacja mistrzostw pokazała kibicom z całej Europy, iż Polska jest krajem odpowiedzialnym i rozwiniętym, a także otwartym na gości z zagranicy. Dowiedz się więcej Komentarze artykuł / utwór: Polska gospodarka po przełomie 1989Dodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem)
zmiany polityczne i gospodarcze po 1989